نماد گرایی عرفانی در شعر صائب تبریزی

نویسندگان

بهمن نزهت

هیئت علمی دانشگاه ارومیه

چکیده

عالم عرفان، عالم وحدت و یکرنگی است. صائب با اصل وحدت بخش عرفانی همه پدیده های هستی را با همه تناقض ها و اضدادش به زیبایی در کنار هم می نهد و کیفیت و حالت آن ها را در زندگی روزمره بشر به صورت زنده و نمادین بیان می کند. صائب در اشعار خود با به کارگیری نمادهای عرفانی و واژگان فنی صوفیه، صور خیال شاعرانه و مفاهیم ذهن گرایانه خود را به شکل هنری بیان می دارد. در حقیقت موضوع عرفان در شیوه شاعری او اصلی وحدت بخش و زیبایی شناختی دارد و بر بیشتر اشعار او سایه افکنده است. تصور شاعرانه و هنری صائب از واژگان فنی صوفیه، فضاها و زمینه های مناسبی را در غزل های او فراهم می آورد تا او با این شیوه خاص به خلق معانی و مضامین غیر متعارف و بدیع - که از مختصات ویژه سبک هندی است – بپردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هنجارشکنی در شعر صائب تبریزی

نگرش صائب تبریزی به شخصیتی معروف نظیر خضر ـ علیه‌السلام ـ دوگانه است. صائب در برخورد با داستان خضر(ع) و در ساختن تلمیح، گاه موافق سنت ادبی عمل‌می‌کند و گاه به‌خلاف عرف و عادت شاعران گذشته، با خضر(ع) و عناصر داستانی او مخالف‌خوانی می‌کند. اگر شاعرانی چون خاقانی، سعدی و حافظ با انتقادی ملیح به ماجرای خضر ـ علیه‌السلام ـ نگریسته‌اند، صائب در وسعت‌بخشیدن به این نگرش، تلاشی جدّی کرده است. او گاه با ش...

متن کامل

تحلیل کاربردی ارسال‌المثل در شعر صائب تبریزی

شعر و مثل همواره کارکردی دو طرفه دارند؛ ارسال‌المثل، از ارکان مهم ادبیات به شمار می‌رود که شاعران و نویسندگان در اشعار خود برای شیرینی کلام به سبب روانی الفاظ و روشنی مفاهیم و معانی و وضوح ‌بخشی بیشتر به حقیقت و اثبات سخن، از آن بهره جسته و با بیان آن هنرمندی و توانایی خود را در شعر نشان داده‌اند. از مهم‌ترین مباحث زبان‌شناسی در حوزة سبک شناسی کاربردی، «کنش گفتار» است. در این مقاله مطالعة جنبه‌...

متن کامل

«معنی بیگانه» در شعر صائب تبریزی

در این مقاله سعی شده است ابتدا معنی و مفهوم «معنی بیگانه» از دیدگاه صائب بررسی و با مراجعه به دیوان و کشف شاخصه‌های اصلی شعر او روشن گردد که مصادیق «معنی بیگانه» در شعر او چیست؟ ویژگیهایی که شاعر تلاش شعری‌اش را مصروف به دستیابی بدان کرده، کدام است؟ با دقت در سبک شعر او و کشف شاخصه‌های سبکی آن دریافتیم که «معنی بیگانه» از نظر شاعر خلق مضامین و کشف شبکه‌های تازة تداعی و تناسبات است که بیشتر از ر...

متن کامل

روش‌های آشنایی‌زدایی در شعر صائب تبریزی

یکی از نظریه­های نقد ادبی معاصر، آشنایی­زدایی defamiliarization می­باشد و این روش به هرگونه تلاش هنری که رنگ رخوت و عادت را از هر دو سوی تعامل ادبی (مخاطب و گوینده) می­زداید و ادارک حسی و بازی با ذهن و هنر را بارور می­کند، اطلاق می­شود. صائب به عنوان نمایندة سبکی که به تازه­گویی و طرز نو و ابتکار شهرت دارد، یکی از نامبرداران تاریخ ادبیات فارسی در جهت آشنایی­زدایی است. روش­های صائب برای ایجاد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
متن پژوهی ادبی

جلد ۱۱، شماره ۳۵، صفحات ۱۳۰-۱۵۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023